Göz Taşı Parça Kristal Özellikleri
Fiziksel Özellikler:
Mavi renkli, kristal yapılı bir katıdır.
Suda kolayca çözünür.
Higroskopiktir, yani havadaki nemi emme özelliği vardır.
Isıtıldığında suyunu kaybeder ve beyaz renkli anhidrit bakır sülfata dönüşür.
Kimyasal Özellikler:
Güçlü bir oksitleyici ajandır.
Birçok metal ile reaksiyona girerek sülfat tuzları oluşturur.
Bazlarla reaksiyona girerek bakır hidroksit çökeltisi oluşturur.
Göz Taşı Parça Kristal Üretimi
Göz taşı, genellikle bakır metali veya bakır bileşiklerinin sülfürik asit ile reaksiyona sokulmasıyla üretilir. Elde edilen çözeltiden buharlaştırma ile kristalize edilerek saflaştırılır.
Göz Taşı Parça Kristal Kullanım Alanları
Tarım:
Fungisit: Bitki hastalıklarına neden olan mantarlara karşı etkili bir mücadele yöntemidir. Bordo bulamacı adı verilen bir karışımın önemli bir bileşenidir.
Alg öldürücü: Havuzlarda ve sulama sistemlerindeki alg oluşumunu önler.
Gübre: Bazı bitkiler için önemli bir mineral olan bakırın eksikliğini gidermek amacıyla gübre olarak kullanılır.
Endüstri:
Boya ve pigment üretiminde: Mavi renk veren bir pigment olarak kullanılır.
Metal kaplama: Bakır kaplama işlemlerinde kullanılır.
Tekstil endüstrisi: Boyama işlemlerinde mordant olarak kullanılır.
Deri işleme: Deri tabaklama işlemlerinde kullanılır.
Laboratuvarlar:
Çözücü: Bazı kimyasal reaksiyonlarda çözücü olarak kullanılır.
Reajan: Çeşitli deneylerde kullanılan bir reaktiftir.
Diğer:
Ahşap koruma: Ahşabı çürümeye karşı korumak için kullanılır.
Hayvan sağlığı: Bazı hayvan hastalıklarının tedavisinde kullanılır.
Havai fişek üretiminde: Mavi renk veren bir madde olarak kullanılır.
Dekorasyonda: Çimento, metal ve seramiklere renk katmak için kullanılır.
Göz Taşı Parça Kristal Diğer Kullanım Alanları
Su arıtımı: Suyun arıtılmasında kullanılan bazı kimyasal işlemlerde kullanılır.
Biyoteknoloji: DNA izolasyonunda ve protein çöktürmesinde kullanılır.
Elektrokimya: Elektrot malzemesi olarak kullanılır.
Bordo Bulamacı Nedir?
Göztaşı (bakır sülfat % 98) ve kireç kullanarak hazırlanan bir karışımdır. Bordo bulamacı çok sayıda fungal ve bakteriyel hastalığa karşı kullanılan bir tarım ilacıdır. Özellikle sonbaharda hasattan sonra ve ilkbaharda çiçek gözleri uyanmadan önce zeytin ağaçlarına bordo bulamacı uygulandığında, ertesi yıl olabilecek potansiyel hastalıklara karşı etkili ve ekonomik bir mücadele yapılmış olunur. Sonbahar ve ilkbaharda bordo bulamacı kullanılmadan fungal ve bakteriyel hastalıklarla mücadelede tam başarıya ulaşmak mümkün değildir. Bordo bulamacı kullanıma hazır halde bayilerinde bulunabileceği gibi, göztaşı (bakır sülfat) ve kireç ile hazırlanıp kullanılması da mümkündür. Ancak hazır bordo bulamacı kullanılması halinde kullanma dozunun önceden iyi bilinmesi gerekir.
Bordo Bulamacı plastik veya ahşap kaplar tercih edilerek hazırlanmalıdır. Asit karakteri nedeniyle teneke veya madeni kaplarda hazırlanması iyi sonuç vermemektedir.
Bordo Bulamacı Hazırlanışı
100 litre bordo bulamacı hazırlamak için gerekli olan madde ve malzemeler şunlardır:
Öncelikle 50 ve 100 litrelik olmak üzere iki ayrı varile ihtiyaç vardır. 50 litrelik varilde 1 kg. göztaşı eritilir. Bakır sülfat suda zor çözündüğü için 24 saat önce suya bırakılmalıdır. Şayet suda hemen çözünmesi istenirse toz haline gelinceye kadar öğütülmesi gerekmektedir. ½ kg. sönmemiş kireç başka bir yerde azar azar dökülen ılık suda eritilerek söndürülür. Daha sonra 100 litrelik diğer varile süzülerek aktarılır ve su ilavesi ile 50 litreye tamamlanır. Daha önce hazırlanan 50 litrelik göztaşı eriyiği ise 100 litrelik varilde bulunan 50 litre kireçli su üzerine yavaşça dökülür ve devamlı olarak ağaç sopa yardımı ile karıştırılmak suretiyle çivit mavisi renginde bulamaç elde edilir. Böylece % 1’lik 100 litre Bordo Bulamacı hazırlanmış olur.
Göz Taşı Parça Kristal Depolama Koşulları
Göz taşı, higroskopik olduğu için nemli ortamlarda su emerek yapısını değiştirebilir. Bu nedenle, serin, kuru ve hava geçirmez kaplarda saklanması önemlidir. Doğrudan güneş ışığına maruz bırakılmamalıdır.
Güvenlik Önlemleri
Göz taşı, yutulması, solunması veya cilt ile teması halinde zararlı olabilir. Bu nedenle kullanırken gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır. Göz ve cilt tahrişine neden olabilir. Çevreye bırakıldığında su canlıları için zararlı olabilir.
Özetle, göz taşı (bakır sülfat), endüstriyel ve tarımsal uygulamalarda yaygın olarak kullanılan önemli bir kimyasal bileşiktir. Ancak, kullanımı sırasında güvenlik önlemlerine dikkat edilmelidir.